Hồi còn ở công ty chứng khoán, tôi có một nhóm anh em cùng làm. Chúng tôi cùng chia ngọt sẻ bùi với nhau. Sau này vì những lý do khác nhau, chúng tôi đi theo những con đường riêng. Có người hỏi tôi "Anh có hối tiếc là mình khờ dại quá không, lúc thành công thì anh chia đều hết tất cả cho anh em, lúc anh gặp hoạn nạn, có ai nhớ đến anh không?" Thực sự tôi không bao giờ ân hận, không bao giờ tiếc nuối vì những điều mình đã làm. Dù trong chúng tôi, có người đóng góp rất ít, tố chất cũng không phải là xuất sắc, nhưng một khi mình đã chấp nhận họ, cho họ tham gia cùng, thì việc chia đều cũng là bình thường. Biết đâu cái "dại" của mình lại sẽ giúp mình sau này thì sao. Còn nếu "khôn" thì có thể giàu có nhanh, nhưng nhỡ không giữ được thì sao.
Có rất nhiều người sống ở trên đời luôn thích "khôn hơn" thiên hạ. Họ nghĩ ra đủ mọi mánh lới để có lợi cho bản thân. Bên cạnh đó, lại cũng có những con người được coi là "dại" khi sống thuận hòa, coi mọi sự được sắp đặt, bình an chờ đón mọi thứ. Thị trường chứng khoán là một xã hội thu nhỏ. Rất nhiều người nghĩ khá ấu trĩ "Nếu mình muốn thắng, thì người khác phải thua". Họ coi đây là một sòng bạc, bước chân vào với tư tưởng quyết tâm làm giàu thật nhanh, sống chết với "canh bạc cuộc đời". Ý chí làm giàu từ đầu tư nói chung, chứng khoán nói riêng, là rất lành mạnh. Nhưng vẫn nên có một tâm thế bình an, thuận theo thị trường, bình tĩnh và kiên nhẫn.
Có bạn nhắn tin cho tôi, hỏi là "Anh có thấy thị trường cao quá không. Kinh tế cũng như doanh nghiệp đã phục hồi gì đâu mà chứng cháo tăng điên khùng vậy". Quả không sai, những kết quả hiện tại của nền kinh tế thời Covid là rất khó khăn. Tuy nhiên, chứng khoán lại thể hiện sự Kỳ vọng tương lai. Nếu GDP Việt Nam năm 2021 được dự báo sẽ tăng gấp 2 lần của năm 2020, thì sự tăng trưởng của thị trường chứn khoán hiện nay chính là phản ánh điều đó. Một khi con số chính thức có kết quả, thì nhiều khả năng đà tăng sẽ chấm dứt. Bên cạnh đó, với chính sách "bơm tiền" không ngừng nghỉ, với mục tiêu cổ phần hóa cùng việc hoàn thành nâng hạng thị trường, chứng khoán Việt Nam có rất nhiều cơ sở để tiếp tục bay cao. Hãy nên nhớ là chỉ còn có Việt Nam là chưa vượt đỉnh, còn Mỹ và châu Âu liên tiếp lập những kỷ lục. Ngày hôm nay có thể bạn cảm giác giá cổ phiếu là cao, nhưng nếu khi Index vượt 1200, sẽ có cảm giác "giá mà mua được cổ giá hôm trước thì tuyệt vời quá". Cho nên cao hay thấp phải tương quan với thị trường chung, không nên bị cố hữu tư duy.
Trong khoảng 1 tuần lại đây, có một số moi giới công ty chứng khoán khuyến nghị khách hàng của họ bán ra, giữ tiền chờ điều chỉnh mua lại sau. Họ coi đó là hành vi "khôn" hơn thị trường. Thế nhưng họ không nhìn ra một đặc điểm là thị trường vẫn đang điều chỉnh liên tục, vẫn đang tích lũy ở một số dòng, rung lắc ở một số cổ, thay máu ở một số mã. Điểm số một phần nào đấy chỉ có tính ước lệ. Nếu chơi chứng ảo, hoặc "chém gió" bên ngoài, sẽ không nhận ra những diễn biến thực sự của thị trường. Đừng đặt cái "Tôi" của mình cao hơn thị trường, nếu mình đã nghĩ gì, là bắt thị trường phải vận hành theo mình. Mà phải luôn là ngược lại. Tất cả chúng ta, đều là những kẻ "dại khờ" khi đứng trước "Ngài thị trường". Càng muốn chứng tỏ "khôn hơn" thị trường, càng sẽ phải trả giá. Bản chất những người như thế, chỉ là những con bạc khát nước.
Tôi đã từng đưa ra ví dụ về buổi diễn sex-show ở Thái lan khi cô/anh diễn viên thể hiện sự hai mặt. Thị trường chứng khoán cũng như vậy. Trong giai đoạn tăng trưởng, đó là bộ mặt thiên thần, hào phóng cho người tin tưởng. Nhưng trong giai đoạn đảo chiều xu hướng, đó là bộ mặt ác quỉ. Hãy cứ thuận theo dòng nước, đừng cố "khôn" lỏi hơn thị trường. Nói cho cùng, mọi thành công đều sẽ được đo bằng kết quả cuối cùng. Những kẻ "dại" biết đâu lại chính là những người thành công nhất.
(Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của Tiến sỹ Nguyễn Hồng Điệp - CEO tại CTCP Tư Vấn Đầu Tư S-Talk)
Hoặc