“Hồ sơ Panama” là vụ rò rỉ tài liệu lớn nhất trong lịch sử thế giới, tiết lộ cách thức những người giàu có và quyền lực chuyển tiền ra nước ngoài từ năm 1977 cho tới cuối tháng 12/2015. Theo dữ liệu được công bố hồi tháng 5/2016 từ Hiệp hội các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ), một số nhân vật trong “Hồ sơ Panama” có tên giống với tên lãnh đạo của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát như Truong My Lan và Chu Nap Kee Eric. Theo đó, “Truong My Lan” được cho là Trương Mỹ Lan, “bà trùm kín tiếng” của thương trường Việt, người được cho là có tài sản lớn nhất Việt Nam hơn cả tỷ phú Phạm Nhật Vượng. Vậy bà là ai?

Thông tin cơ bản

-Tên đầy đủ: Trương Mỹ Lan (Tên khác: Trương Muội)

-Quốc tịch: Việt Nam (Người Việt gốc Hoa)

-Chồng: Eric Chu Nap Kee (quốc tịch Anh gốc Hồng Kông)

-Cá nhân liên quan: Trương Lập Hưng, Trương Mễ, Trương Huệ Nhi, Trương Chí Trung, Ngô Thanh Nhã, Trương Lập Tân, Trương Huệ Vân, Trương Lập Phát và Lâm Thị Hoà.

Bà trùm Trương Mỹ Lan người liên quan đến hồ sơ Panama và được cho là giàu hơn tỷ phú Phạm Nhật Vượng

Sự nghiệp kinh doanh

Năm 16 tuổi, bà Trương Mỹ Lan khi đó đang kinh doanh mỹ phẩm, còn ông Kee là doanh nhân Hồng Kông chuyên buôn kẹp tóc. Họ lấy nhau và bắt đầu kinh doanh. Thông tin chính thức từ, South China Morning Post (nhật báo nổi tiếng Hồng Kông) cho biết. 

Năm 1992, bà Trương Mỹ Lan thành lập Công ty Trách nhiệm hữu hạn Vạn Thịnh Phát hoạt động trong lĩnh vực thương mại và kinh doanh nhà hàng – khách sạn. Sau đó, Vạn Thịnh Phát mở rộng sang lĩnh vực kinh doanh bất động sản.

CTCP Tập đoàn Đầu tư Vạn Thịnh Phát (VTP Group) là công ty tư nhân hoạt động trên lĩnh vực bất động sản lớn nhất Việt Nam. VTP Group thuộc sở hữu của gia tộc họ Trương, chủ tịch là bà Trương Mỹ Lan.

Năm 2007, VTP Group Holdings, với vốn điều lệ 6.000 tỷ đồng được thành lập, trong đó bà Lan sở hữu 80% vốn.

Vạn Thịnh Phát gồm những pháp nhân nào?

Vạn Thịnh Phát còn có một số doanh nghiệp liên quan như: CTCP Tập đoàn đầu tư Vạn Thịnh Phát có vốn điều lệ 12.800 tỷ đồng, trong đó Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát góp 41% và bà Lan nắm 15%,Công ty CP Đầu tư An Đông (vốn đăng ký 9.000 tỷ đồng – Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát góp 20%). Công ty CP Đầu tư Times Square Việt Nam (Vốn điều lệ 2.100 tỷ đồng, thuộc sở hữu của ông Chu Nap Kee Eric – chồng bà Trương Mỹ Lan) và Công ty CP Tập Đoàn Sài Gòn Peninsula (vốn đăng ký 18.000 tỷ đồng).

Khẩu vị đầu tư

Times Square một trong những tài sản của bà Lan tại phố đi bộ Nguyễn Huệ

Tập đoàn này luôn gây sốc trên thị trường với những thông tin thâu tóm đất vàng, tạo lập các siêu dự án. Theo thông tin chưa kiểm chứng, Vạn Thịnh Phát được cho là đã chi 10.000 tỷ đồng để mua lại tòa tháp Vincom Centre A (TP.HCM), sau đó đổi tên thành Union Square.

Bà nổi tiếng đến mức được cho là “bà chủ của phố đi bộ Nguyễn Huệ”. Theo đó, “Bà trùm” cho thấy khẩu vị đầu tư của bà khi thâu tóm hàng loạt các dự án quanh phố đi bộ Nguyễn Huệ, Quận 1 như: Union Square, Times Square, VTP Office Building, khách sạn Duxton… 

Năm 2015, Công ty CP đầu tư An Đông của bà mua lại dự án Thuận Kiều Plaza với giá gần 700 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện trạng 3 tòa tháp chỉ chuyển từ màu hồng trắng sang màu xanh lá cây, sửa chữa lại phần trung tâm thương mại bên dưới và đổi tên dự án từ Thuận Kiều Plaza thành The Garden Mall chứ chưa có bất kì một động thái nào tiếp theo.

Vào tháng 8/2016, một đối tác của Sài Gòn Peninsula là Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã công bố việc ký kết với các nhà đầu tư nước ngoài gồm Pavilion Group và Genting Group để phát triển siêu dự án này (thường gọi là Mũi Đèn Đỏ). Khu đất quy hoạch thuộc phường Phú Thuận, quận 7, TP.HCM, có phía đông và nam giáp sông Nhà Bè, phía tây giáp đường Đào Trí hiện hữu, phía bắc giáp sông Sài Gòn và rạch Bà Bướm. Các nhà đầu tư mong muốn sẽ biến dự án thành nơi hội tụ của những nét kiến trúc độc đáo mang tầm cỡ quốc tế và là “lá phổi xanh” hòa quyện vào không gian sông nước sinh thái lý tưởng với vị trí đặc biệt của dự án ngay ngã ba sông Sài Gòn và sông Nhà Bè. Dự án Saigon Peninsula có tổng vốn đầu tư dự kiến 6 tỷ USD. 

Do vướng nhiều thủ tục pháp lý hiện tại dự án đang bị chậm triển khai. Theo thông tin mới nhất vào tháng 03 năm 2020, Bộ Xây dựng vừa kiến nghị Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư dự án theo quy định của pháp luật. Đây là dự án đầu tư siêu đô thị kết hợp với đầu tư công viên quy mô lớn tại TP.HCM nhưng vướng thủ tục đầu tư trong nhiều năm qua.

Siêu dự án mũi đèn đỏ tổng mức đầu tư  lên đến 6 tỷ USD của Vạn Thịnh Phát vừa được Bộ xây dựng "gỡ vướng" vào tháng 3 năm 2020.

Bà chủ kín tiếng của ngân hàng SCB

Ngoài bất động sản Bà Lan và Vạn Thịnh Phát được cho là nhóm cổ đông chính đang sở hữu ngân hàng Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB). Ngân hàng SCB hiện có vốn điều lệ lên đến 20.231 tỷ đồng, với tổng tài sản 508.954 tỉ đồng, tính đến 31.12.2018.

Đây là ngân hàng thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu theo hình tức hợp nhất 3 ngân hàng yếu kém gồm ngân hàng Đệ Nhất (Ficombank), ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa (TinNghiaBank) và ngân hàng SCB vào cuối năm 2011.

Khi hợp nhất, SCB đã có thay đổi lớn khi các vị trí chủ chốt tại HĐQT, Ban Tổng giám đốc được nắm giữ bởi đại diện nhóm cổ đông lớn đến từ Công ty Cổ phần Đầu tư Vạn Thịnh Phát, Công ty Cổ phần Đầu tư tài chính Việt Vĩnh Phú…

Liên quan đến showbiz

Trương Huệ Vân kết hôn với nhạc sỹ nổi tiếng Thanh Bùi vào năm 2013. Nhiều đồn đoán đây là cô con gái tài năng của bà Lan. Trên thực tế Trương Huệ Vân chỉ là cháu của bà Trương Mỹ Lan. Sở dĩ có sự lùm xùm này là vì Huệ Vân cùng Chu Duyệt Phấn (con gái ruột của bà lan và Eric Chu Nap-Kee)  đã thành lập công ty CP MINERVA công ty CP MINERVA với 80% cổ phần còn lại hiện đang thuộc sở hữu Chu Duyệt Phấn. Công ty này đang mua lại căn biệt thự Pháp 100 tuổi với giá 700 tỷ đồng. 

Tuy mới chỉ 25 tuổi, nhưng Chu Duyệt Phấn đã thừa hưởng tài năng kinh doanh hiếm có từ mẹ và bố khi liên tiếp thành công trong giới kinh doanh. Cô đã thành lập ZS Hospitality Group – công ty đang sở hữu chuỗi 6 thương hiệu nhà hàng đa phong cách ở khu trung tâm tài chính quốc tế Hồng Kông.

Hoạt động từ thiện và các phát ngôn

Mặc dù ít có hoạt động truyền thông trên các mặt báo, nhưng Vạn thịnh Phát của bà Trương Mỹ Lan rất thường xuyên tham gia các hoạt động xã hội, đặc biệt là các hoạt động xã hội do cơ quan quản lý nhà nước tổ chức, phát động. Năm 2018, Bà Trương Mỹ Lan đã quyết định tài trợ số tiền hơn 450 tỷ đồng, để đầu tư xây dựng lại Bệnh viện An Bình với hình thức tài trợ không điều kiện, không hoàn lại.

Phát biểu trong một cuộc trao đổi với Tập đoàn đầu tư dân sinh Trung Quốc (China Minsheng Investment Group, viết tắt: CMIG) tại Thượng Hải bà Lan nói: “Là người Hoa ở hải ngoại nên chúng tôi rất mong có thể giới thiệu những công ty Trung Quốc có chất lượng và mô hình kinh doanh đặc sắc như CMIG đến với Việt Nam, làm cầu nối cho “Vành đai và Con đường” (Belt and Road Initiative – BRI)) tại các nước Asean trên cơ sở mối quan hệ hợp tác hai bên cùng có lợi”.

Một số đồn đoán và điều tiếng

Năm 2006, một số cơ quan báo chí nhận được đơn của ông Ted Sioeng (quốc tịch Indonesia), tố cáo bà Trương Mỹ Lan cùng chồng là ông Chu Nap Kee Eric (quốc tịch Anh) về hành vi lừa đảo.

Theo nội dung đơn thư thì bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Công ty Vạn Thịnh Phát) đã lợi dụng chính sách đầu tư của Việt Nam, lừa dối ông Ted Sioeng trong việc hợp tác đầu tư dự án An Đông Plaza tại quận 5 và khu căn hộ 127 Pasteur tại quận 3, TP HCM với số tiền lên đến 6 triệu USD. Ông Ted Sioeng đã chuyển vào các tài khoản cho bà Lan song bà đã không thực hiện những điều cam kết theo hợp đồng…Vụ việc sau đó được hai bên tự thỏa thuận giải quyết.

Năm 2014, bà Lan cũng bị dính đến cáo buộc hối lộ Phạm Quý Ngọ: Có mặt tại phiên tòa xét xử Dương Tự Trọng, với tư cách là một nhân chứng, Dương Chí Dũng khai đã nhận của bà Lan 20 tỷ đồng (1 triệu USD) để chuyển cho Thượng tướng Phạm Quý Ngọ, Thứ trưởng Bộ Công an liên quan đến việc đưa hối lộ để “lót tay” cho việc chuyển đổi công năng mục đích sử dụng khu đất Cảng Nhà Rồng- Khánh Hội (quận 4, TP.HCM) sau khi Cảng Sài Gòn di dời.

Cũng vào năm 2014, bà Trương Mỹ Lan cùng Trương Lập Hưng, Trương Mễ, Trương Huệ Nhi, Trương Chí Trung, Ngô Thanh Nhã, Trương Lập Tân, Trương Huệ Vân, Trương Lập Phát và Lâm Thị Hoà đồng loạt xin thôi quốc tịch Việt Nam. Tuy nhiên, không rõ lý do đến tháng 6/2015 bà Trương Mỹ Lan cùng 9 thành viên khác trong gia đình đã rút hồ sơ xin thôi quốc tịch Việt Nam và được trả hồ sơ.

Về doanh nhân Chu Nap Kee Eric có nhiều giai thoại xung quanh. Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm hiểu và thông tin đến bạn đọc.